ترجمه
پس چرا آنگاه كه جان به گلوگاه رسد.
و شما در آن هنگام نظاره مىكنید.
و ما از شما به آن (محتضر) نزدیكتریم، ولى نمىبینید.
و ما از شما به آن (محتضر) نزدیكتریم، ولى نمىبینید.
پس اگر شما (در برابر اعمالتان) مجازات شدنى نیستید، چرا آن جان را (در حال احتضار به بدن خود) بر نمىگردانید اگر راست مىگویید؟
نکته ها
اگر منكران معاد در قدرت خداوند براى مبعوث كردن مردگان شك دارند، آیا قدرت او را در گرفتن جان انسانها، انكار مىكنند؟ صحنه جان دادن محتضر را مىبینند كه احدى هیچ كارى نمىتواند بكند، عجز خود و قدرت نمایى او را در حال احتضار دیدهاند، همان قدرت كه مىتواند جان را بگیرد، مىتواند جان را باز گرداند. اگر مرگ به اراده و تقدیر الهى نبود و اتّفاقى بود، چارهجویى و جلوگیرى از آن امكان داشت.
براى منكران باید استدلال آورد، چنانكه در آیات متعدّد این سوره خداوند بارها استدلال آورده است. «أفرأیتم ما تمنون»، «أفرأیتم ما تحرثون»، «أفرأیتم النار الّتى تورون»، البتّه گاهى هم باید با نشان دادن صحنه عجزشان آنان را تحقیر كرد، چنانكه در این آیات خداوند خطاب به آنان مىفرماید: همه شما قدرت دور كردن مرگ و زنده نگه داشتن عزیزتان را در لحظه احتضار ندارید.
خداوند، به همه بندگان، خوب یا بد، نزدیك است. «نحن اقرب الیه» آنچه مهم و ارزشمند است اینكه ما با ایمان و عمل صالح به خدا نزدیك شویم.
«مَدین» از «دین» به معناى جزاست و لذا «یوم الدین» یكى از نامهاى قیامت است: «مالك یوم الدین»
نگاه، غیر از دیدن است، چه بسا انسان به چیزى نگاه مىكند، اما آن را نمىبیند و در فكر چیز دیگرى است. «تنظرون... لكن لا تبصرون»
پيام ها
1- لحظهى احتضار و مرگ، براى همه حتمى است. «اذا بلغت الحلقوم» (كلمه «اذا» در موارد حتمى الوقوع بكار مىرود)
2- خروج روح از بدن، از مجراى تنفسى و حلقوم است. «بلغت الحلقوم»
3- خداوند براى برطرف كردن تردید معاد، هم قدرت خود را در حیات مطرح مىكند و هم در حال مرگ و به این طریق اتمام حجّت مىكند. «بلغت الحلقوم»
4- خداوند، از نزدیكترین افراد به انسان، نزدیكتر است. نزدیكى دیگران جسمى است و نزدیكى او ناشى از احاطه كامل به مخلوق است. «نحن اقرب الیه منكم»
5 - معاد و كیفر و پاداش اخروى قطعى است. «ان كنتم غیر مدینین» (بكارگیرى فعل ماضى براى بیان آینده، نشانه حتمى و قطعى بودن آن است)