1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 29
تفسير 57. الحديد آية 23
Number of verses: 29
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
لِّكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ 23
این بخاطر آن است که برای آنچه از دست داده‌اید تأسف نخورید، و به آنچه به شما داده است دلبسته و شادمان نباشید؛ و خداوند هیچ متکبّر فخرفروشی را دوست ندارد!

ترجمه
 تا بر آنچه از دست دادید، تأسف نخورید و به آنچه به شما داده شد، (سرمستانه) شادمانى نكنید و خداوند هیچ متكبر فخرفروشى را دوست ندارد.

نکته ها
«مختال» به معناى تكبرى است كه بر اساس توهّم و تخیل بزرگى باشد.
این آیه دلیل آیه قبل است. یعنى این كه به شما خبر دادیم كه حوادث را پیش از آنكه حادث شوند مقرر كرده و نوشته‏ایم، براى آن است كه دیگر به خاطر نعمتى كه از دست مى‏دهید اندوه مخورید و به خاطر نعمتى كه خدا به شما مى‏دهد، خوشحالى نكنید و بدانید كه نعمت‏ها امانت الهى است كه به شما سپرده شده است، نه اینكه به مواهب الهى پشت پا بزنیم و از آنها بهره نگیریم، بلكه اسیر آن نشده و آن را هدف و مقصد خود ندانیم.(79)
تمام حوادث تلخ و شیرین، همچون پلّه‏هایى از سنگ‏هاى سیاه و سفید، براى بالا رفتن و به كمال رسیدن است و باید بدون توجّه به رنگِ پلّه‏ها، به سرعت از آن گذشت.
كارمند بانك، یك روز مسئول گرفتن پول از مردم و روز دیگر مسئول پرداخت است. نه روز اول خود را مى‏بازد و نه روز دوم خوشحالى مى‏كند، زیرا مى‏داند او كارمندى امین بیش نیست. خداوند با مقرّر كردن حوادث و فراز و نشیب‏ها مى‏خواهد روح انسان را به قدرى بالا ببرد كه تلخى‏ها و شیرینى‏ها در آن اثر نكند، چنانكه حضرت زینب‏علیها السلام بعد از حوادث كربلا فرمود: من به جز زیبایى چیزى ندیدم، «و ما رأیتُ الا جمیلا»(80) و امام حسین‏علیه السلام در گودال قتلگاه و در آخرین لحظات زندگى‏اش فرمود: خداوندا! راضى هستم به حكم تو و بردبارم بر بلا و امتحان تو، «رضاً بقضائك، صبراً على بلائك» و امام على‏علیه السلام اشتیاق و انس خود را به شهادت از انس كودك به سینه مادر بیشتر مى‏داند. «و اللّه لابن ابى طالب آنس بالموت من الطفل بثدى امّه»(81)
اگر حوادث را براساس علم و حكمت خدا بدانیم نه اتفاقى و بى‏دلیل و اگر حكمت بروز حوادث را بدانیم، حسد نمى‏ورزیم، حرص نمى‏زنیم، دشمنى نمى‏كنیم و عصبانى نمى‏شویم زیرا مى‏دانیم كه صحنه‏ها از قبل طراحى حكیمانه شده است. اگر بدانیم عطاى نعمت، مسئولیّت و وظیفه به دنبال مى‏آورد، از داشتن آن شاد نمى‏شویم و اگر بدانیم گرفتن نعمت، جبرانش در قیامت است، از فوت شده‏ها غمناك نمى‏شویم.
حضرت على‏علیه السلام فرمودند: تمام زهد در دو كلمه قرآن است، سپس این آیه را تلاوت كرده و فرمودند: و آنچه از دست دادید تأسف نخورید و بر آنچه به شما داده مى‏شود، دلخوش نباشید وكسى كه چنین باشد، زاهدى جامع الاطراف است.(82)


79) تفسیر المیزان.
80) لُهوف، ص‏160
81) نهج‏البلاغه، خطبه 5.
82) نهج‏البلاغه، حكمت 439.

پيام ها
 1- حوادث، هدفدار است. «ما أصاب من مصیبة... لكیلا تأسوا على ما فاتكم...»
 2- نعمت‏ها از خداوند است، «آتاكم» ولى سلب نعمت به خداوند نسبت داده نشده است. «ما فاتكم»
 3- علم به آثار و اهداف حوادث، سبب آرامش است. «فى كتاب من قبل ان نبرءها... لكیلا تأسوا»
 4- خداوند از ثبت حوادث در لوح محفوظ خبر داده تا بندگان غصّه نخورند و مغرور نشوند. «لكیلا تأسوا... و لاتفرحوا»
 5 - غم و شادى طبیعى بد نیست، اندوه خوردن بر گذشته‏ها و یا سرمست شدن به داشته‏ها مذموم است. «لكیلا تأسوا... و لاتفرحوا»
 6- كسى كه از مقدّرات الهى غافل است، گمان مى‏كند فضیلتى دارد كه خداوند به خاطر آن به او نعمت داده و لذا بر دیگران فخر مى‏فروشد. «مختال فخور»
 7- خیال‏هاى درونى، مقدّمه فخر فروشى‏هاى بیرونى است. «مختال فخور»

Copyright 2015 almubin.com