ترجمه
و (به یاد آورید) زمانى كه موسى به قوم خود گفت: اى قوم من! نعمت خدا را بر خود یاد آورید، هنگامى كه در میان شما پیامبرانى قرار داد و شما را پادشاهان قرار داد (كه صاحب اختیار مال و جان و ناموس و حكومت شدید) و به شما چیزهایى داد كه به هیچ یك از جهانیان نداده بود.
نکته ها
یاد نعمتها، عامل عشق به خدا، شكر نعمتهاى او و تعبّد و تسلیم در برابر دستورات اوست. «اذكروا نعمة اللّه علكیم»
«ملِك» در لغت هم به معناى حاكم و زمامدار و هم به معناى صاحب و مالك آمده است و در روایتى از پیامبرصلى الله علیه وآله نقل شده است: هر كس از بنىاسرائیل كه داراى همسر، خدمتكار و مَركب بود به او ملك مىگفتند. [51] ضمناً اگر ملوك به معناى سلاطین باشد، همهى مردم نمىتوانند پادشاه باشند. بنابراین ملك، به معناى صاحب اختیار است.
نعمتهایى چون: عبور از رود نیل، نزول منّ و سلوى و جوشیدن دوازده چشمهى آب از نعمتهاى ویژهى بنىاسرائیل بود كه این آیه با جملهى «آتاكم ما لم یؤت احداً» به آن اشاره مىكند.
پيام ها
1- براى دعوت مردم، باید از اهرم عاطفه استفاده كرد. «یاقوم»
2- باید پیش از دستورات الهى، مردم را با ذكر الطاف الهى، آماده كنیم. «اذكروا نعمة اللَّه...» (در این آیه ذكر نعمتهاست و در آیهى بعد یك فرمان مهم صادر شده است)
3- از بزرگترین نعمتها، نعمت نبوّت، حكومت و قدرت است. «اذ جَعل فیكم انبیاء و جَعلكم ملوكاً...»
4- از وظایف انبیا، یادآورى نعمتهاى الهى به مردم است. «اذكروا نعمة اللّه»
5 - قبل از حضرت موسى نیز در میان بنىاسرائیل پیامبرانى وجود داشته كه حضرت موسى وجود آنان را به عنوان نعمت یادآورى مىكند. «جَعل فیكم انبیاء»
6- انبیا از زمینهسازان حاكمیّت و استقلال بودهاند. (جمله «جَعل فیكم انبیاء» قبل از جمله «جعلكم ملوكاً» آمده است.)
7- از تاریخ عبرت بگیریم. قوم موسى پس از برخوردارى از لطف ویژه الهى و رسیدن به حكومت، گرفتار ذلت و مسكنت شدند. «لم یؤت احداً منالعالمین» به «باؤا بغضب من اللّه» [52] تبدیل شد.