ترجمه
(اى پیامبر!) از تو مىپرسند: چه چیزهایى براى آنان حلال شده است؟ بگو: تمام پاكیزهها براى شما حلال گشته است، و (نیز صید) سگهاىِ شكارى آموزش دیده كه در پى شكار گسیل مىدارید و از آنچه خداوند به شما آموخته، به آنها یاد مىدهید. پس، از آنچه براى شما گرفتهاند بخورید و نام خدا را (هنگام فرستادن حیوان شكارى) بر آن ببرید و از خدا پروا كنید، كه خداوند سریع الحساب است.
نکته ها
«جَوارح»، جمع «جارحة»، از ریشهى «جَرْح»، به دو معناى كسب و زخم بكار مىرود. به حیوان صیّاد، جارحه گویند، چون شكار را زخمى مىكند، یا آنكه براى صاحبش، شكارى كسب مىكند. به اعضاى بدن هم كه وسیلهى كسب و تلاش است، جوارح گفته مىشود.
با عنایت به كلمهى «مُكلّبین» از ریشهى «كلب»، به معناى سگ، تنها صید سگهاى آموزش دیده حلال است، نه صید حیوانات شكارى دیگر آن هم شكارى كه سگ، در پى آن گسیل شده و آن را نگهداشته است، نه آنكه براى خودش شكار كرده باشد كه خوردن آن حرام است.
پيام ها
1- پیامبران، پاسخگوى سؤالها و نیازهاى طبیعى جامعهاند. «یسألونك»
2- آنچه را نمىدانیم، باید از انبیا و وارثانشان بپرسیم. «یسألونك» (مسلمین صدر اسلام، نسبت به یادگیرى احكام وتكالیف دینى، احساس مسئولیّت داشتند.)
3- سؤال، یك ارزش ونشانهى احساس مسئولیّت است. «یسئلونك»
4- سؤال، زمینهى نزول تدریجى آیات قرآن است. «یسئلونك»
5 - رابطهى امّت با پیامبر، بىواسطه است. «یسئلونك»
6- اسلام، به مسألهى تغذیه اهمیّت داده است. «یسئلونك ماذا اُحلّ لهم»
7- هر غذایى كه حرام شده، به خاطر پلیدى آشكار یا نهان آن است. «اُحلّ لكم الطیّبات»
8 - اصل و قانون كلى آن است كه همهى چیزهاى پاك و دلپسند، حلال باشد. «اُحلّ لكم الطیّبات»
9- چون اسلام دینى فطرى است، آنچه را كه دل بپسندد و فسادى نداشته باشد حلال مىكند. «اُحلّ لكم الطیّبات» (میان تشریع وتكوین هماهنگى است.)
10- آموزش، منحصر به انسان نیست، حیوانات هم قابل تعلیم و تسخیرند. «تعلّمونهنّ»
11- دانش، حتّى به سگ ارزش مىدهد و كارآیى آن را بیشتر مىكند. «تعلّمونهنّ» سگ با اندكى آموزش، یك عمر شكار خود را به معلّمش هدیه مىكند. «أمسكن علیكم» ولى بعضى انسانها كه همه چیز را از خدا فرا گرفتهاند، «علّمكم اللّه» براى خدا چه مىكنند؟
12- قسمتى از گوشتِ شكار، براى حیوان كه شكارچى است. «فكلوا ممّا امسكن علیكم» (حرف «مِن» یعنى بخشى از آن را بخورید)
13- هنگام فرستادن سگ شكارى، نام خدا برده شود. «واذكروا اسم اللّه علیه»
14- رعایت مقرّرات الهى در مصرف گوشت جلوهاى از تقواست. «كلوا... واتّقوا»
15- در میان حیوانات وحشى، بعضى حلال گوشت هستند. (شكار، نشانه وحشى بودن حیوان است) «فكلوا ممّا امسكن علیكم»
16- توجّه به معاد وحسابرسى سریع الهى، یكى از انگیزههاى تقواست. «اتّقوا اللّه انّ اللّه سریع الحساب»