ترجمه
 مى‏گویند: «اگر (از این سفر جنگى) به مدینه بازگردیم، عزیزترین افراد، ذلیل‏ترین مردم را بیرون خواهد كرد»، در حالى كه عزّت و اقتدار مخصوص خدا و پیامبرش و مؤمنان است، ولى منافقان نمى‏دانند.

نکته ها
در تفاسیر، براى آیات پنجم تا هشتم سوره منافقون، شأن نزول مفصّلى آمده است كه آن را به طور خلاصه نقل مى‏كنیم: بعد از جنگ بنى المصطلق كه در سال ششم هجرى اتّفاق افتاد، هنگام بازگشت به مدینه، میان دو نفر از مسلمانان كه یكى از مهاجران و دیگرى از انصار بود، بر سر آب‏گیرى از چاه نزاع شد و هر یك براى غلبه بر دیگرى از دوستان خود كمك خواست. عبداللّه بن اُبَى كه سر كرده منافقان بود به كمك مرد انصارى شتافت و گفت: ما مهاجران را مسكن و مال دادیم، ولى حالا در برابر ما مى‏ایستند. اگر به مدینه برگردیم، عزیزان، ذلیل‏ها را بیرون خواهند كرد.
زیدبن ارقم كه جوانى نورسته بود، این گفته را به پیامبر گزارش داد. حضرت، عبداللّه بن اُبَى را احضار كرد ولى او انكار نمود. انصار گفتند: چرا به خاطر گزارش یك نوجوان، بزرگ ما، عبداللّه توبیخ شود؟
پیامبر فرمان حركت داد و اجازه دستور استراحت نداد تا مردم فرصت و فراغتى براى ادامه حرف‏ها نداشته باشند، هنگامى كه به مدینه رسیدند فرزند عبداللّه بن اُبَىّ كه از مؤمنان واقعى بود، راه را بر پدر بست و گفت: آیا تو عزیزترین مدینه‏اى و مى‏خواهى پیامبر را خارج كنى؟ هرگز نمى‏گذارم وارد شوى، مگر آنكه پیامبر اكرم اجازه دهد.
مسئله را به پیامبر گزارش دادند و حضرت اجازه ورود او را به مدینه داد، عبداللّه كه خود را عزیز مى‏پنداشت، ذلیل شد و از شدت خجالت در خانه ماند تا آنكه مرد و هرگاه به او گفته مى‏شد بیا نزد پیامبر برویم و عذرخواهى كن، او سرپیچى مى‏كرد.
امام صادق‏علیه السلام فرمود: خداوند امور مسلمانان را به خودشان واگذارده ولى اجازه ذلیل كردن خود را به آنان نداده است: «و لم یفوّض الیه ان یكون ذلیلاً»(37)، سپس آیه «وللّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین» را تلاوت فرمود.
در حدیث مى‏خوانیم كه پرسیدند: چگونه مؤمن خود را ذلیل مى‏كند؟ امام صادق‏علیه السلام فرمود: «یتعرّض لما لایطیق» و «یدخل فیما یعتذر منه»(38) در كارى كه توان انجامش را ندارد و از انجامش معذور است وارد مى‏شود.
در عبارت «وللّه العزّة»، چون «للّه» مقدم بر «العزّة» شده است، انحصار استفاده مى‏شود، یعنى عزّت واقعى مخصوص خداست.
عزّت خداوند، ذاتى اوست و عزّت پیامبر، به دلیل عنایات ویژه خداوند به او و عزّت مؤمنان، به خاطر وعده الهى بر نصرت و پیروزى نهایى آنان است.(39)

پيام ها
 1- منافقان، در صدد براندازى حكومت اسلامى هستند. «لیخرجنّ الاعزّ منها الاذلّ»
 2- منافقان، خود را عزیز و پیامبر و مؤمنان را ذلیل مى‏دانند. «لیخرجنّ الاعزّ منها الاذلّ»
 3- خداوند، پیروزى و عزّت مؤمنان را به شرط مؤمن ماندن تضمین كرده است. «وللّه العزة و لرسوله و...»
 4- عزّت، در انحصار خدا، پیامبر و مؤمنان است. «وللّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین»
 5 - به یاوه سرایى دشمن پاسخ دهید و به كسانى‏كه خود را عزیزترین مردم و پیامبر را ذلیل‏ترین مى‏پندارند بگویید: «وللّه العزّة و لرسوله و للمؤمنین»
 6- منافقان از شناخت حقایق عاجزند. نه قدرت درك این مطلب را دارند كه خداوند در برابر تحریم اقتصادى، مؤمنان را روزى مى‏دهد: «لایفقهون» و نه اینكه عزّت حقیقى از آنِ اهل ایمان است. «لایعلمون»