ترجمه
آیا خود را از (قهر) كسىكه در آسمان است، ایمن مىدانید، از این كه شما را در زمین فرو برد، پس ناگاه زمین به لرزه افتد.
یا از (قهر) كسى كه در آسمان است، ایمن شدهاید كه تندبادى از سنگریزه بر شما فرو فرستد. پس به زودى خواهید دانست كه بیم دادن من چگونه است.
نکته ها
محتواى این دو آیه، شبیه آیه 65 سوره انعام است كه مىفرماید: به مردم بگو: او قادر است كه از آسمان یا زمین بر شما عذابى نازل نماید. «قل هو القادر على ان یبعث علیكم عذاباً من فوقكم او من تحت ارجلكم»
«حاصب» به معناى تند بادى است كه سنگریزه به همراه دارد.
نمونه فرو رفتن در زمین را در آخر سوره قصص درباره قارون مىخوانیم كه مىفرماید: «فخسفنا به» و نمونه نزول سنگریزه از آسمان را در ماجراى قوم لوط مىخوانیم كه فرمود: «انّا ارسلنا علیهم حاصباً»(11)
قدرت خداوند در آرامش بخشیدن به زمین، جلوهاى از فرمانروایى اوست كه در ابتداى سوره خواندیم: «بیده الملك و هو على كلّ شىءٍ قدیر»(12)
احتمال تغییر و دگرگونى در هستى، انسان را از مغرور شدن و تكیه كردن به دنیا نجات مىدهد. مولوى در مثنوى در اینباره شعر زیبایى آورده است:
جمله ذرّات زمین و آسمان
لشگر حقّند گاه امتحان
باد را دیدى كه با عادان چه كرد
آب را دیدى كه در طوفان چه كرد
آنچه بر فرعون زد آن بحر كین
و آنچه با قارون نمودست این زمین
وآنچه آن بابیل با آن پیل كرد
وآنچه پشّه كلّه نمرود خورد
و آن كه سنگ انداخت داودى بدست
گشت سیصد پاره و لشگر شكست
گر بگویم از جمادات جهان
عاقلانه یارى پیغمبران
مثنوى چندان شود كه چهل شتر
گر كشد عاجز شود از بار پر
11) قمر، 34.
12) ملك، 1.
پيام ها
1- قهر و كیفر خداوند، تنها در قیامت نیست. «ءامنتم... أن یخسف بكم الارض»
2- هیچ كس خود را از قهر خدا در امان نداند و هر لحظه احتمال نزول قهر هست. «ءامنتم من فى السماء»
3- آسمان، مركز فرماندهى و تدبیر الهى است. «من فى السماء»
4- آسمان، مركز مأموران مطیع و تحت امر خداوند است. «من فى السماء»
5 - نظام حاكم بر طبیعت با اراده او است و هر لحظه مىتواند آن را تغییر دهد. «یخسف بكم الارض»
6- قهر الهى ممكن است از زیر پاى انسان باشد و او را در زمین فرو برد. «یخسف بكم الارض» یا از بالاى سر او، از آسمان نازل شود. «یرسل علیكم حاصباً»
7- دست خداوند، باز است. هم مىتواند از آسمان باران فرستد: «یرسل السماء علیم مدراراً»(13) و هم مىتواند از آسمان سنگ ببارد. «یرسل علیكم حاصباً»
8 - تهدیدات الهى را جدى بگیریم. «فستعلمون كیف نذیر»