1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 52
تفسير 68. القلم آية 23
Number of verses: 52
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
فَانطَلَقُوا وَهُمْ يَتَخَافَتُونَ 23
آنها حرکت کردند در حالی که آهسته با هم می‌گفتند:»

ترجمه
پس به راه افتادند، در حالى كه آهسته با یكدیگر مى‏گفتند.
كه مبادا امروز مسكینى بر شما وارد شود.
در آن صبحگاهان قصد باغ كردند در حالى كه خود را قادر (بر جمع محصول) مى‏پنداشتند.
پس چون آن را(سوخته) دیدند، گفتند: ما راه را گم كرده‏ایم، (این باغ ما نیست).
 عاقل‏ترین آنها گفت: آیابه شما نگفتم چرا خدا را منزّه نمى‏دانید (و با تصمیم بر بخل خیال كردید خدا عاجز و شما همه كاره‏اید).
گفتند: پروردگار ما منزّه است، قطعاً ما ستمكاریم.
پس به یكدیگر روى آورده در حالى كه به ملامت هم مى‏پرداختند.
گفتند واى بر ماكه سركش بودیم.
امید است پروردگار ما بهتر از آن رابراى ما جایگزین كند، همانا ما به پروردگارمان رغبت و امید داریم.
اینگونه است عذاب و اگر بدانند عذاب آخرت بزرگتر است.

نکته ها
«حَرد» به معناى بخل و منع دیگران است. «غدوا على حرد» یعنى صاحبان باغ به قصد محروم كردن فقراحركت كردند.
حرص و بخل، انسان را سنگدل مى‏كند،تا آن جا كه به مسكین و فقیر رحم نمى‏كند. «لا یدخلنّها الیوم علیكم مسكین»
«اَوسط» به كسى گویند كه معتدل و به دور از افراط و تفریط باشد.(33)
رسیدگى به مساكین مستحب نیست، بلكه واجب است، زیرا خداوند به خاطر ترك مستحب كسى را كیفر نمى‏دهد. در این آیه محروم كردن مسكین سبب سوختن باغ در دنیا شد و در آخرت نیز، دوزخیان، دلیل دوزخى شدن خود را بى اعتنایى به محرومان مى‏دانند. «ما سلككم فى سقر... لم نك نطعم المسكین»(34)
رسیدگى به فقرا، مخصوص فقراى مؤمن نیست. در این ماجرا سخنى از ایمان و كفر فقیران نیست بلكه سخن از بخل و حرص بعضى و گرسنگى و فقر دیگران است.
گاهى براى تغییر فكر و فرهنگ، باید فرد یا گروهى خطاكار در جامعه رسوا شوند تا موجب عبرت دیگران گردند. خداوندى كه «اظهر الجمیل و ستر القبیح» است پرده بردارى مى‏كند و ماجراى باغى كه سوخت تابلوى تاریخ مى‏شود.)
در دعا و گفتگو با خداوند كلمه «ربّنا» را زیاد بكار ببریم. در این آیات چند بار این كلمه تكرار شده است. «ربّنا انّا كنّا ظالمین... عسى ربّنا ان یبدلنا... اِنّا الى ربّنا راغبون»
قهر خدا كه آمد همه را مى‏سوزاند. با اینكه یكى از وارثان مخالف محروم كردن فقرا بودسهم او نیز سوخت.
نمونه‏هاى عذاب دنیوى عبارت است از:
الف) سلب نعمت. ب) سلطه اشرار. ج) سلب توفیق. د) سلب امنیّت و آرامش.
ولى عذاب آخرت شدید، الیم، عظیم و كبیر است. «و لعذاب الآخرة اكبر لو كانوا یعلمون» پیام‏ها:
1- هرچه قصد سوء بیشتر باشد، خطر بیشتر است. «لا یدخلّنها»(گفتند: احدى از فقرا وارد باغ نشود، خداوند هم تمام باغ را سوزاند.)
2- حرص و بخل گاهى به قدرى شدید مى‏شود كه فرد حاضر نیست حتّى یك فقیر را بهره‏مند سازد. «مسكین» در قالب مفرد آمده است.
3- روحیه حریصانه «لا یستثنون»، تصمیم مخفیانه «یتخافتون» و اقدام قدرتمندانه «قادرین»، هیچ‏یك كارى از پیش نمى‏برد. (بل نحن محرومون)
4- از فواید حوادث تلخ، بازگشت به خویشتن است. «فلما رأوها قالوا انّا لضالّون»
5 - اگر دیگران را از یك جهت محروم كنیم، از چند جهت محروم مى‏شویم. «بل نحن محرومون» (محروم از میوه، محروم از پاداش الهى، محروم از دعاى فقرا، محروم از رضایت روح پدر، محروم از عزّت اجتماعى)
6- حرف حق را بگویید، گرچه در اقلیّت باشید. «قال اوسطهم الم اقل لكم...»
7- اعتدال و خردمندى، سبب دستگیرى از مستمندان و مانع  حرص و بخل است. «قال اوسطهم»
8 - در شیوه تبلیغ، از فرصت ها استفاده كنید. كسانى كه دیروز حاضر به شنیدن حرف حق نبودند، امروز حاضر به شنیدن شدند. «قال اوسطهم الم اقل لكم...»
9- در تحلیل و بررسى ناگوارى ها به كوتاهى‏هاى خودمان اعتراف كنیم و خداوند را منزّه بدانیم. «سبحان ربّنا انّا كنّا ظالمین»
10- آنچه را دیروز انجام نداده‏اید، امروز جبران كنید. «لولا تسبّحون - قالوا سبحان ربّنا»
11- ریشه محرومیّت از الطاف الهى، ظلم انسان به خویشتن است. «بل نحن محرومون... انّا كنّا ظالمین»
12- اگر اتّحاد بر اساس تقوا نباشد، سرانجام به تفرقه تبدیل مى‏شود. (برادرانى كه پیش از این براى محروم كردن همدست بودند، امروز یكدیگر را ملامت كرده وگناه را به گردن یكدیگر مى‏اندازند.) «فاقبل بعضهم على بعض یتلاومون»
13- ندادن حق دیگران، ظلم به خویش و طغیان به دیگران است. «انّا كنّا ظالمین - انّا كنّا طاغین»
14- در برابر خداوند، به ضعف و زشتى عمل خود اعتراف بیشترى كنیم. «انّا كنّا ظالمین - انّا كنّا طاغین» (چنانكه على‏علیه السلام در دعاى كمیل مى‏گوید: «معتذراً نادماً، منكسراً مستقیلاً، مستغفراً منیباً مقراً مذعناً معترفاً»)
15- به هنگام از دست دادن اموال دنیوى، به لطف و رحمت الهى امیدوار باشید كه بهتر از آن را به شما بدهد.«عسى ربّنا ان یبدلنا خیراً منها»
16- دست خداوند براى تأمین و جبران باز است. گناهكاران مایوس نباشند و خود را براى همیشه شكست خورده نپندارند. «یبدلنا خیراً منها»
17- هیچ وقت براى بازگشت به خدا دیر نیست. «انّا الى ربّنا راغبون» (صاحبان باغ با مشاهده باغ سوخته، از خواب غفلت بیدار شدند و توبه كردند و به سوى خدا روى آوردند.)
18- شكستن دل فقیر، كیفر دنیوى و اخروى دارد. «كذلك العذاب و لعذاب الآخرة»
19- ایمان به كیفر و عذاب قیامت، مانع بخل و طغیان و ظلم است. «ولعذاب الآخرة اكبر لو كانوا یعلمون»


33) مفردات راغب.
34) مدّثر، 42 و 44.

Copyright 2015 almubin.com