ترجمه
قطعاً كسانى كه دیدار خداوند (در قیامت) را تكذیب كردند زیانكار شدند، همین كه ساعت موعود ناگهان به سراغشان آید، در حالى كه بار سنگین گناهان خویش را بر پشتشان مىكشند، گویند: دریغا از آن كوتاهىها كه در دنیا كردهایم، آگاه باشید كه چه بد بارى است آنچه به دوش مىكشند.
نکته ها
مراد از «لقاءاللَّه»، ملاقات معنوى و شهود باطنى در قیامت است، چون در قیامت همهى وابستگىهاى انسان به مال و مقام و بستگان قطع مىشود و با روبرو شدن با پاداش و كیفر الهى، حاكمیّت مطلقهى الهى را درك مىكند.
حسرت، براى از دست دادن منافع است و ندامت براى پیش آمدن ضررها. [297]
به قیامت، «ساعت» مىگویند، چون در ساعتى و لحظهاى برقآسا ایجاد مىشود. (در آیهى 77 سوره نحل آمده است: «وما أمر الساعة الاّ كلَمح البصر أو هو اقرب»، برپایى قیامت، مانند چشم به هم زدن یا نزدیكتر از آن است).
در حدیثى از پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله آمده است: اهل آتش، جایگاه خود (آن جایگاهى كه خداوند براى هر شخصى در بهشت قرار داده است،) را در بهشت مىبینند و مىفهمند زیان كردهاند مىگویند: «یاحسرتنا». [298]
297) تفسیر اطیبالبیان.
298) تفسیر نورالثقلین.
پيام ها
1- كسى كه قیامت را نپذیرد، هستى خود را با دنیاى فانى معامله كرده و این بزرگترین خسارت است. «قد خسر»
2- قیامت، ناگهانى فرا مىرسد و كسى از زمان آن آگاه نیست، پس باید همیشه آماده بود. «جاءتهم الساعة بغتة»
3- روز قیامت، روز حسرت است. «یا حسرتنا»
4- اعتراف و حسرت، نشانهى آزادى انسان در عمل است زیرا مىتوانست خوب عمل كند و نكرد. «یا حسرتنا»
5 - قیامت روز حست و افسوس خوردن است، امّا حسرتها در آن روز بىنتیجه است. «قالوا یا حسرتنا... و هم یحملون...»
6- گناهان، در قیامت تجسّم یافته و بر انسان بار مىشوند. «یحملون أوزارهم»
7- تكذیب یا فراموشى قیامت، سبب ارتكاب گناهانى است كه در قیامت، وزر و وبال انسان مىگردد. «كذّبوا أوزارهم»