ترجمه
و همانا پیش از تو نیز پیامبرانى تكذیب شدند، لیكن در برابر آنچه تكذیب شدند و آزار دیدند صبر كردند، تا یارى ما به آنان رسید. (تو نیز چنین باش زیرا) براى كلمات (و سنّتهاى) خداوند، تغییر دهندهاى نیست. قطعاً از اخبار پیامبران براى تو آمده است (و با تاریخ آنان آشنایى).
نکته ها
«كلمات»، به معناى سنّتهاى الهى است: «ولقد سبقت كلمتنا لعبادنا المرسلین انّهم لهم المنصورون وانّ جُندنا لهم الغالبون» [301]
تاریخ، سرچشمه ومنبعى پذیرفته شده براى شناخت حوادث است. از صبر انبیاى پیشین و نابودى اقوامى چون قوم هود وصالح ولوط و ... كه تكذیب كردند، باید عبرت گرفت، سنّت و برنامه الهى، فرستادن رسولان وآزادى مردم در انتخاب است. كافران را به كیفر مىرساند و رسولان را در راه دعوت، امداد مىكند.
در آیات متعدّدى از قرآن خداوند یارى و پیروزى رهبران و مؤمنان صابر را بر خود لازم دانسته است از جمله:
* «كتباللّه لاغلبنّ أنا و رسلى» [302]
* «وكان حقّاً علینا نصر المؤمنین» [303]
* «انّا لننصر رسلنا» [304]
* «ولینصرنّ اللَّه من ینصره» [305]
301) صافّات، 171 تا 173.
302) مجادله، 21.
303) روم، 47.
304) غافر، 51.
305) حج، 40.
پيام ها
1- راه حقّ، هیچگاه هموار نبوده و تحققّ آرمان انبیا همراه با تحمّل مشكلات بوده است. «فصبروا على ما كذّبوا»
2- یكى از بهترین اهرمهاى مقاومت در برابر شداید، بیان امدادهاى الهى است. «فصبروا... حتّى اتاهم نصرنا»
3- رهبران، انتظار اطاعت همه را نداشته باشند. «كُذّبوا»
4- شرط اصلى پیروزى، صبر است. «فصبروا... حتّى اتاهم نصرنا» (خداوند به صابران، نوید پیروزى مىدهد)
5 - دشمنان از هیچ تلاشى علیه حق، كوتاهى نمىكنند، خواه تكذیب باشد و خواه آزار. «كذّبوا، اوذوا»
6- صبر مستمر، زمینهساز نزول نصرت و رحمت الهى است. «فصبروا... حتّى أتاهم نصرنا»
7- حقّ، پیروز است. «اتاهم نصرنا»
8 - سنّتهاى الهى تغییر ناپذیر است و خداوند خلف وعده نمىكند. «لامبدّل لكلمات اللّه»
9- هر كس باید نمونههاى مشابه خود را در تاریخ بشناسد. خداوند خطاب به پیامبر مىفرماید: «و لقد جاءك من نبأ المرسلین»
10- از زحمات و رنجهاى پیشینیان باید یاد و قدردانى كرد. «و لقد جاءك من نبأ المرسلین»