ترجمه
بگو: من مالك هیچ سود و زیانى براى خودم نیستم، مگر آنچه را خدا بخواهد (و از غیب و اسرار نهان نیز خبر ندارم، مگر هر چه خدا بخواهد) و اگر غیب مى‏دانستم، منافع زیادى براى خودم فراهم مى‏كردم وهرگز به من زیانى نمى‏رسید. من جز هشداردهنده و بشارت‏دهنده براى گروهى كه ایمان مى‏آورند نیستم.

نکته ها
در قرآن و روایات، مطالبى بیان شده است كه نشان مى‏دهد انبیا و اولیاى الهى علم غیب داشته‏اند، همچنین آیات و روایاتى نظیر همین آیه به چشم مى‏خورد كه نشانگر آن است كه آنان علم غیب ندارند! جمع میان این دو دسته آیات و روایات به چند صورت است:
الف: آنجا كه مى‏فرماید علم غیب نمى‏دانند، مراد آن است كه آن بزرگواران از پیش خود غیب نمى‏دانند و آنجا كه مى‏گوید غیب مى‏دانند، یعنى با اراده و الهام و وحى خدا مى‏دانند، نظیر آنكه مى‏گوییم: فلان شهر نفت ندارد یا نفت دارد كه مراد ما از نداشتن این است كه زمین آن نفت‏خیز نیست، یعنى از خود نفتى ندارد و مراد از داشتن نفت آن است كه به وسیله‏ى لوله و ماشین و كشتى و قطار، نفت به آنجا مى‏رسد.
ب: علم غیب، دو گونه است كه انبیا بخش اعظم آن را مى‏دانند، نظیر اخبارى كه قرآن به نام غیب به پیامبر اسلام وحى فرمود: «تلك من انباء الغیب نوحیها الیك» [385] و بخشى از علم غیب مخصوص خداوند است و هیچ كس از آن اطّلاعى ندارد، نظیر علم به زمان برپایى قیامت. پس آنجا كه نمى‏دانند یعنى بخش مخصوص به خداوند را نمى‏دانند و آنجا كه مى‏دانند، یعنى بخشى دیگر را مى‏دانند.
ج: مخاطبین آن بزرگواران متفاوت بودند؛ بعضى اهل غلوّ و مبالغه بودند كه پیامبران و ائمّه اطهار علیهم السلام به آنان مى‏فرمودند: ما غیب نمى‏دانیم تا درباره‏ى آنان مبالغه نكنند. و بعضى در معرفت آن بزرگواران ناقص بودند، كه پیامبر و امام، براى رشد آنان، گوشه‏اى از علم غیب خود را عرضه مى‏كردند.
د: مراد از نداشتن علم غیب، نداشتن حضور ذهنى است. ولى به فرموده‏ى روایات براى امامان معصوم عمودى از نور است كه با مراجعه به آن از همه چیز آگاهى پیدا مى‏كنند. نظیر انسانى كه مى‏گوید من شماره‏ى تلفن فلانى را نمى‏دانم، ولى دفترچه راهنمایى دارد كه مى‏تواند با مراجعه به آن همه‏ى شماره‏ها را بداند.
ه : آگاهى از غیب، همه جا نشانه‏ى كمال نیست، بلكه گاهى نقص است. مثلاً شبى كه حضرت على علیه السلام در جاى پیامبر صلى الله علیه وآله خوابیدند، اگر علم داشتند كه مورد خطر قرار نمى‏گیرند، كمالى براى آن حضرت محسوب نمى‏شد، زیرا در این صورت، همه حاضر بودند جاى آن حضرت بخوابند. در اینجا كمال به ندانستن است.
و: خداوند علم غیبى را كه توقّع سود و زیان در آن است، به آنان مرحمت نمى‏كند. نظیر همین آیه‏ى مورد بحث، ولى در مواردى كه هدف از علم غیب، ارشاد و هدایت مردم باشد، خداوند آنان را آگاه مى‏سازد، همان‏گونه كه عیسى علیه السلام به یاران خود فرمود: من مى‏توانم بگویم كه شما مردم در خانه‏ى خود نیز چه چیزى را ذخیره كرده‏اید. «و ماتدّخرون فى بیوتكم» [386]
بعضى مفسران گفته‏اند كه اهل مكّه به رسول‏خدا صلى الله علیه وآله گفتند: اگر با خدا ارتباط دارى، چرا از گرانى و ارزانى اجناس در آینده با خبر نمى‏شوى تا بتوانى سود و منفعتى بدست آورى و آنچه به زیان شماست، كنار بگذارى، كه آیات فوق نازل شد. [387]

پيام ها
1- هر كه ایمانش بیشتر باشد، نسبت به تكلیف وخواست الهى تسلیم‏تر است و خود بیشتر احساس عجز مى‏كند. «لا أملك لنفسى ...»
2- همه‏ى سود و زیان‏ها را به اراده و خواست خدا بدانیم. «الاّ ما شاء اللّه»
3- پیامبر از پیش خود و براى زندگى شخصى خویش، غیب نمى‏داند. اخبار غیبى به عنوان پیامبر بودن به او داده شده، آن هم از سوى خدا. «لو كنت ...»
4- زمان برپایى قیامت، از امور غیبى است. «یسئلونك عن الساعة... و لو كنت اعلم الغیب»
5 - شناخت آینده، زمینه‏ساز رفاه و آسایش، و جهل به آن، زمینه‏ساز زیان و مشكلات است. «لو كنت اعلم الغیب لاستكثرت...»
6- زندگانى پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله مانند مردم دیگر، آمیخته با رنج و سختى بود. «و ما مسّنى السوء»
7- پیامبر صلى الله علیه وآله مژده‏رسان و بیم دهنده‏ى همه‏ى بشر است، امّا تنها مؤمنان كه تحت تأثیر قرار مى‏گیرند. «نذیر و بشیر لقوم یؤمنون»