ترجمه
و از خداوند و فرستادهاش اطاعت كنید و با یكدیگر نزاع نكنید، كه سست مىشوید ومهابت و قوّتتان از بین مىرود، و صبر كنید، همانا خداوند با صابران است.
نکته ها
در آیهى قبل، به دو عامل از عوامل پیروزى مؤمنان یعنى «پایدارى» و «یاد خدا» اشاره شد، و در این آیه، عامل اطاعت و وحدت مطرح است، چنانكه در آیهى قبل به ثبات قدم از جهت جسم وظاهر اشاره شد و در این آیه، از صبر در جنبهى روانى و باطنى یاد شده است.
«ریح» باد، كنایه از قدرت و شوكت است، همچون بادى كه پرچمها را به اهتزاز در مىآورد و نشانهى برپایى، كامروایى و عظمت است. اگر در سایهى اختلاف و نزاع، این عظمت بر باد رود، خوار و حقیر مىشوید. همان گونه كه اگر باد لاستیك ماشین و یا توپ ورزشى خارج شود، بسیارى از حركتها، سفرها و ورزشها تعطیل مىشود.
اتّحاد و یكپارچگى و دورى از اختلاف و تفرقه، از دستورات اكید الهى است كه در آیات متعدّد به آن فرمان داده است و این فرمان باید در تمام زمینهها رعایت شود، مخصوصاً در حال جنگ و درگیرى با دشمن كه ضرورت بیشترى دارد، چنانكه خداوند در سوره صف از اتحاد، نظم و هماهنگى مجاهدان تعریف نموده است. «انّ اللّه یحبّ الّذین یقاتلون فى سبیل اللّه صفّاً كانّهم بنیان مَرصوص» [543]
پيام ها
1- جهاد مسلمانان، باید تحت فرماندهى رهبر مسلمین و به فرمان خدا و رسول (و جانشینان بر حقّ) او باشد. «اذا لقیتم فئة فاثبتوا... و اطیعوا اللّه و رسوله»
2- قانون و رهبر الهى، محور وحدت است. «اطیعوا اللّه و رسوله» («اطیعوا»، به قوانین الهى و «رسوله» به رهبر آسمانى اشاره دارد)
3- نزاع، شما را از درون پوك ساخته و از بیرون، بىآبرو مىكند. «فتفشلوا و تذهب ریحكم» (در طول تاریخ، چه ضعفها و شكستهایى كه به خاطر عمل نكردن به این آیه، نصیب مسلمانان شده است!)
4- در اطاعت و وحدت، پایدار باشیم و اگر چیزى بر خلاف میل ما بود، یا بر خلاف میل ما عمل شد، صبور باشیم و یكدیگر را تحمّل كنیم. «واصبروا»
5 - ایمان به اینكه خداوند با صابران است، انسان را به صبر و پایدارى سوق مىدهد. «واصبروا انّ اللّه مع الصابرین»
6- نصرت و امداد الهى، براى صابران است. «ان اللّه مع الصابرین»