ترجمه
مردان وزنان با ایمان، یار ویاور واولیاى یكدیگرند، به معروف (خوبىها) فرمان مىدهند و از منكرات و بدىها (منكرات) نهى مىكنند، نماز بر پاى داشته، زكات مىپردازند و از خداوند و پیامبرش پیروى مىكنند. بزودى خداوند آنان را مشمول رحمت خویش قرار خواهد داد. همانا خداوند، تواناى غالب و حكیم است.
نکته ها
آیهى 67، دربارهى منافقان تعبیرِ «بعضهم من بعض» را آورده بود، امّا این آیه دربارهى مؤمنان مىفرماید: «بعضهم اولیاء بعض»، شاید اختلاف تعبیر به خاطر آن است كه بر خلاف مؤمنان، وحدت عمیق و پیوند ولایت در میان منافقان نیست و هنگام بروز منافع شخصى، وفادار نیستند و وحدتشان ظاهرى و صورى است، به قول قرآن: «تحسبهم جمیعاً وقلوبهم شتّى» [118] آنان را متّحد مىپندارى در حالى كه دلهایشان پراكنده است.
چون امر به معروف ونهى از منكر، عامل برپایى واجبات دیگر است، از اینرو در آیه، قبل از نماز و زكات آمده است. [119]
118) حشر، 14.
119) تحفالعقول، ص 237.
پيام ها
1- زن و مرد هردو، در اصلاح جامعه تأثیر گذارند. «المؤمنون والمؤمنات»
2- مؤمنان در جامعهى اسلامى، نسبت به یكدیگر از طرف خداوند، حقّ ولایت و نظارت همراه با محبّت دارند و بىتفاوت نیستند.«بعضهم اولیاء بعض»
3- امر به معروف ونهى از منكر كه بر همهى مردان وزنان با ایمان واجب است، برخاسته از حقّ ولایت بر یكدیگر است. «بعضهم اولیاء بعض یأمرون... وینهون»
4- امر به معروف و نهى از منكر باید از موضع قدرت باشد نه ضعف. «یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنكر»
5 - امر ونهى، در سایهى محبّت وولایت قابل اجراست. «بعضهم اولیاء، یأمرون...»
6- توجّه به زندگى محرومان و تأمین اجتماعى فقرا، در كنار مسائل عبادى دیگر است. «یُقیمون، یُؤتون الزكوة و یُطیعون اللّه...»
7- ایمان در اصلاح فرد و جامعه، نقش به سزایى دارد. «المؤمنون و المؤمنات... یأمرون، یَنهون، یُقیمون الصلوة و یؤتون الزكوة و یطیعون اللّه»
8 - امر به معروف ونهى از منكر، اقامهى نماز، پرداخت زكات واطاعت از خدا و رسول، وظیفه و عملكرد دائمى مؤمنان است. «یَأمرون، یَنهون، یُقیمون، یُؤتون، یُطیعون» (فعل مضارع رمز استمرار است)
9- كسانى كه دیگران را به كارهاى خوب دعوت مىكنند، باید خود نیز اهل عمل باشند. «یأمرون، یقیمون الصلوة و یؤتون الزكوة و یطیعون»
10- اطاعت از خدا و رسول باید با میل و رغبت باشد. «یُطیعون اللّه و رسوله» (اطاعت در لغت به معناى پیروى با میل است)
11- هم اطاعت از خدا در برنامههاى عبادى لازم است و هم اطاعت از رسول در برنامههاى حكومتى. «یطیعون اللَّه ورسوله»
12- اعمال انسان، زمینهساز رحمت الهى است. «یَأمرون، یَنهون، یُقیمون، یُؤتون، یُطیعون، سیرحمهم اللّه»
13- زن ومرد در دریافت رحمت الهى یكسان مىباشند. «المؤمنون والمؤمنات... سیرحمهم اللّه»