ترجمه
براى منافقان استغفار كنى یا استغفار نكنى، (یكسان است.) اگر هفتاد بار برایشان آمرزش بخواهى، خداوند هرگز آنان را نخواهد بخشید. این (قهر حتمى الهى) به خاطر آن است كه آنان به خدا وپیامبرش كفر ورزیدند و خدا، گروه فاسق را هدایت نمىكند.
نکته ها
عدد هفتاد، رمز كثرت و زیادى است، نه بیان تعداد معیّن. یعنى هر چه براى انان استغفار كنى بىاثر است، نه آنكه اگر مثلاً هفتاد و یك بار شد، بخشوده مىشوند. نظیر آیهى 6 سورهى منافقون: «سواء علیهم استغفرت لهم ام لم تستغفر لهم لن یغفر اللَّه لهم» كه عددى ذكر نشده است. در روایات نیز آمده است كه پیامبر صلى الله علیه وآله فرمودند: اگر بدانم استغفار بیش از هفتادبار نجاتشان مىدهد، استغفار مىكردم. [134]
انسان در سقوط به حدّى مىرسد كه هیچ چیز نجاتش نمىدهد، مثل بیمارى كه اگر روح از او جدا شود، تلاش همهى پزشكان اثرى ندارد.
134) تفسیر مجمعالبیان.
پيام ها
1- گناه مسخره كردنِ دین تا آنجاست كه استغفار پیامبرصلى الله علیه وآله نیز كارساز نیست. «فیسخرون منهم... فلن یغفراللَّه لهم»
2- تا انسان خود دگرگون نشود و انقلابى در درون نیابد، دعاى پیامبر نیز كارساز نیست. «فلن یغفراللَّه ...كفروا باللَّه»
3- دلسوزى براى منافق لجوج، بىفایده است. «ان تستغفر... فلن یغفراللَّه»
4- خداوند، در هدایت بخل ندارد، منافقان از قابلیّت افتادهاند. «كفروا»
5 - كفر، مانع مغفرت، و فسق، مانع هدایت است. «كفروا، فاسقین»