ترجمه
البتّه ما آنچه را روى زمین است، زینت براى آن قرار دادیم تا آنان را بیازماییم كه كدامشان بهتر و نیكوتر عمل مىكنند.
و ما (سرانجام) آنچه را روى آن است، به صورت خاك و زمینى بىگیاه قرار مىدهیم.
نکته ها
«صَعید» به خاك و مطلق روى زمین گفته شده است. «جُرُز»، زمین بىگیاه است.
خداوند، كلمهى «لِنَبلوَهم» مربوط به مسئلهى آزمایش مردم را در میان دو كلمهى «جعلنا» و «جاعِلون» قرارداد كه یكى مربوط به سرسبزى زمین است و دیگرى مربوط به بىگیاهى آن، تا اشاره باشد به اینكه آزمایش و امتحان مردم در لابلاى سبزى و شادابى و خشكى و غمها مىباشد، امّا آنچه مهم است عملكرد انسان و پیروزى اوست.
در روایات مراد از «احسن عملا» كار عاقلانه و همراه با تقواست كه ذخیرهى قیامت نیز شده باشد.(8)
پيام ها
1- دلیل ایمان نیاوردن كفّار، سرمستى به جلوههاى دنیاست. «لمیؤمنوا... جعلنا ما على الارض زینة»
2- همهى آنچه روى زمین است، باغها، گلها، میوهها، حیوانات، آبها، معادن، رنگها، بوها، زینت زمین است. «زینةًلها» امّا براى انسانهاى رشد یافته، ایمان، زینت و آرایش است.(9)
3- زینتها، وسیلهى آزمایش است. «زینةًلها لنبلوهم» تا معلوم شود چه كسى فریفته شده و خود را مىفروشد و چه كسى با قناعت و زهد و برخورد كریمانه، آنها را مقدّمهى عمل صالح قرار مىدهد.
4- آزمایش، نشانهى اختیار انسان است.(10) «لیبلوهم»
5 - كیفیّت عمل مهم است، نه مقدار و كمّیت آن. «احسن عملاً»، نه «اكثرعملاً»
6- زیبایى گلها و طبیعت فانى است، ولى كار نیك ماندگار است. «ایّكم احسن عملاً... صعیداً جرزا»
7- به زیبایىهاى ظاهرى دنیا مغرور نشویم، كه همه با خاك یكسان مىشود. «صعیداً جرزا»