ترجمه
پس همین كه نزد آتش آمد، ندا داده شد: اى موسى!
همانا من پروردگار تو هستم. پس كفش خود را بیرون آور، به درستى كه تو در سرزمین مقدّس «طُوى» هستى.
نکته ها
نام موسى در بیست سوره و 136 مرتبه در قرآن آمده وماجراى موسىعلیه السلام از بزرگترین داستانهاى قرآن است، زیرا حدود نهصد آیه از قرآن را به خود اختصاص داده است.
كلمه «ربّ» كه از اسماى حسناى الهى است، بیش از 970 مرتبه در قرآن آمده است و خداوند در اوّلین تجلّى بر حضرت موسى علیه السلام خودش را با این نام به او معرفى فرمود. «انّى أنا ربّك» وچون نبوّت حضرت موسى علیه السلام با ندا و كلام الهى آغاز شد، لذا او را كلیم اللّه مىنامند. «و كَلَّم اللّه موسى تكلیماً»(24)
«وادى المقدّس» به مكان دور از عیب و گناه اطلاق مىگردد و «طوى» یعنى چیزى یا جایى كه با بركت آمیخته شده است.
در حدیثى مىخوانیم كه مراد از كندن دو كفش، دل كندن از دو نگرانى است: یكى نگرانى از وضع همسر در آن سرما و دیگرى، نگرانى از شرّ فرعون.(25) بعضى نیز آن را اشاره به همسر و فرزند و یا حبّ دنیا و آخرت دانستهاند. در تورات كنونى نیز عبارت «فاخلع نعلیك» به همین تعبیر آمده است.(26)
پيام ها
1- چه بسا انسان به قصد كارى گام برمىدارد، امّا به نتیجه دیگرى مىرسد. «آتیكم منها بقَبَس... نُودى»
رفت موسى كآتشى آرد بدست
آتشى دید او كه از آتش بِرَست
2- همین كه ارادهى خداوند بر تحقّق چیزى تعلّق گرفت، تمام وسایل به خدمت آن هدف درمىآیند. (تاریكى شب، باردارى همسر، گمكردن راه، دیدن آتش، همه مقدّمه جذب موسىعلیه السلام و ارائه وحى و نبوّت به او در میعادگاه الهى شد.)
3- هر كجا كه ناباورى احساس مىشود، باید تأكید بیشترى كرد. «اِنّى انَا ربّك»
4- آثار قداست و معنویت كار باید در ظاهر افراد نیز پیدا باشد. «فاْخلع نعلیك»
5 - رابطهى عمیق با خداوند، در گرو دل كندن از وابستگىهاست. «فاْخلَع نعلیك»
6- براى دریافت مسئولیت، فروتنى از ابتدائىترین لوازم است. «فاخلع نعلیك»
7- بعضى از مكانها داراى قداست خاصى هستند. «فاخلع نعلیكاِنّك بالواد المقدّس» (پابرهنهشدن وبیرونآوردن كفش، از آداب ورود به مكانهاى مقدّس است)
8 - پیامهاى مقدّس، در مكانهاى مقدّس نازل مىشوند. «نُودىَ... بالواد المقدّس»
9- پذیرش مسئولیتهاى آسمانى در دل پاك طبیعت، همچون؛ كوه طور، وادى مقدّس طُوى و غار حرا بوده است. «نُودىِ... بالواد المقدّس طُوى»