1. الفاتحة 2. البقرة 3. آل عمران 4. النساء 5. المائدة 6. الأنعام 7. الأعراف 8. الأنفال 9. التوبة 10. يونس 11. هود 12. يوسف 13. الرعد 14. إبراهيم 15. الحجر 16. النحل 17. الإسراء 18. الكهف 19. مريم 20. طه 21. الأنبياء 22. الحج 23. المؤمنون 24. النور 25. الفرقان 26. الشعراء 27. النمل 28. القصص 29. العنكبوت 30. الروم 31. لقمان 32. السجدة 33. الأحزاب 34. سبأ 35. فاطر 36. يس 37. الصافات 38. ص 39. الزمر 40. غافر 41. فصلت 42. الشورى 43. الزخرف 44. الدخان 45. الجاثية 46. الأحقاف 47. محمد 48. الفتح 49. الحجرات 50. ق 51. الذاريات 52. الطور 53. النجم 54. القمر 55. الرحمن 56. الواقعة 57. الحديد 58. المجادلة 59. الحشر 60. الممتحنة 61. الصف 62. الجمعة 63. المنافقون 64. التغابن 65. الطلاق 66. التحريم 67. الملك 68. القلم 69. الحاقة 70. المعارج 71. نوح 72. الجن 73. المزمل 74. المدثر 75. القيامة 76. الإنسان 77. المرسلات 78. النبأ 79. النازعات 80. عبس 81. التكوير 82. الانفطار 83. المطففين 84. الانشقاق 85. البروج 86. الطارق 87. الأعلى 88. الغاشية 89. الفجر 90. البلد 91. الشمس 92. الليل 93. الضحى 94. الشرح 95. التين 96. العلق 97. القدر 98. البينة 99. الزلزلة 100. العاديات 101. القارعة 102. التكاثر 103. العصر 104. الهمزة 105. الفيل 106. قريش 107. الماعون 108. الكوثر 109. الكافرون 110. النصر 111. المسد 112. الإخلاص 113. الفلق 114. الناس
تعداد آیات: 34
تفسير 31. لقمان آية 33
Number of verses: 34
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم
يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ وَاخْشَوْا يَوْمًا لَّا يَجْزِي وَالِدٌ عَن وَلَدِهِ وَلَا مَوْلُودٌ هُوَ جَازٍ عَن وَالِدِهِ شَيْئًا ۚ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ ۖ فَلَا تَغُرَّنَّكُمُ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا وَلَا يَغُرَّنَّكُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ 33
ای مردم! تقوای الهی پیشه کنید و بترسید از روزی که نه پدر کیفر اعمال فرزندش را تحمّل می‌کند، و نه فرزند چیزی از کیفر (اعمال) پدرش را؛ به یقین وعده الهی حقّ است؛ پس مبادا زندگانی دنیا شما را بفریبد، و مبادا (شیطان) فریبکار شما را (به کرم) خدا مغرور سازد!

ترجمه
اى مردم! از پروردگارتان پروا كنید و بترسید از روزى كه هیچ پدرى مسئولیّت (اعمال) فرزندش را نمى‏پذیرد و هیچ فرزندى به جاى پدرش قبول مسئولیّت نمى‏كند، قطعاً وعده‏ى خداوند حقّ است، پس زندگى دنیا شما را نفریبد و (شیطانِ) فریبكار، شما را نسبت به خدا فریب ندهد.

نکته ها
عبارتِ «لایَجْزى»، هم به معناى جزا و كیفر و پاداش است و هم به معناى كفایت و تكفّل، كه در اینجا مراد معناى دوم است. «غَرور»، صیغه‏ى مبالغه، به معناى بسیار فریبنده است كه مصداق روشن آن شیطان است وبه هر چیز یا كسى گفته مى‏شود كه انسان را مى‏فریبد.

پيام ها
1- همه باید از خدا پروا داشته باشیم و از انواع انحرافات عقیدتى، اخلاقى و عملى بپرهیزیم. «یا ایّها النّاس اتّقوا ربّكم»
 2- بهترین زاد و توشه براى روزى كه حتّى پدر و فرزند به داد یكدیگر نمى‏رسند، تقواست. «اتّقوا ربّكم و اخشوا یوماً لایجزى والد...»
 3- خطر قیامت جدّى است، لذا هشدارهاى پى در پى لازم است. (دو بار امر و دو بار نهى در آیه آمده است: «اتّقوا - اخشوا - لاتغرّنّكم - لایغرّنّكم»)
 4- روز قیامت، روز بزرگى است. (كلمه‏ى «یوماً»، نكره و با تنوین آمده، نشانه‏ى عظمت و بزرگى است.) «اخشوا یوماً»
 5 - در قیامت، هركس گرفتار عمل خویش است و عهده‏دار كار دیگرى نیست. «لایجزى... شیئاً»
 6- آنچه انسان را از قیامت غافل مى‏كند، دنیا و شیطان فریبنده است. «فلاتغرّنّكم الحیاة الدنیا و لایغرّنّكم باللّه الغرور»
 7- حَسَب و نَسَب، در قیامت كارایى ندارد. «لایجزى والد - و لامولود» (وقتى پدر وفرزند به فریاد یكدیگر نمى‏رسند، حساب دیگران روشن است)
 8 - ترس از قیامت، مانع فریفتگى انسان به زندگى دنیاست. «اخشوا یوماً... و لایغرّنّكم باللّه الغرور»
 9- شیطان در بعضى اوقات، حتّى در مقدّس‏ترین امور براى فریب افراد استفاده مى‏كند. «و لایغرّنّكم باللّه الغرور»
 قیامت، روز تنهایى‏
 خداوند، حكیم است و خداىِ حكیم، ساخته‏ى خود را نابود نمى‏كند. دنیا، خانه‏اى است كه مهندسش آن را خراب مى‏كند تا، بناى بهترى بسازد. بنا بر روایات؛ مرگ، تغییر لباس، تغییر منزل و مقدّمه‏اى براى تكامل و زندگى ابدى است.
 به علاوه عدالتِ خداوند، وجود قیامت را براى انسان ضرورى مى‏كند، زیرا ما خوبان و بدانى را مى‏بینیم كه در دنیا به پاداش و كیفر نمى‏رسند، بنابراین خداوند عادل باید سراى دیگرى را براى آن پاداش و كیفر آنها قرار دهد.
 گرچه گاه و بیگاه كیفر و پاداشهایى در دنیا مشاهده مى‏شود، ولى جایگاه بسیارى از اعمال تنها قیامت است، زیرا در بعضى موارد امكان آن در دنیا وجود ندارد. مثلاً كسى كه در راه خدا شهید شده، در دنیا حضور ندارد تا پاداش بگیرد و یا كسى كه افراد زیادى را كشته، در دنیا امكان تحمّل بیش از یك كیفر را ندارد.
 علاوه بر آنكه رنج و كیفر خلافكار در دنیا به تمام بستگان بى‏تقصیرش نیز سرایت مى‏كند، پس باید پاداش و كیفر در جایى باشد كه به دیگران سرایت نكند.
 جمع شدن ذرّات پخش شده‏ى مردگان نیز كار محالى نیست. همان گونه كه ذرّات چربىِ پخش شده در مَشكِ دوغ، در اثر تكانِ مَشك، یكجا جمع مى‏شود، خداوند نیز با تكان شدید زمین، اجزاى همه‏ى مردگان را یكجا جمع مى‏كند. «اذا زلزلت الارض زلزالها . و أخرجت الارض أثقالها»(337) بگذریم كه خود ما نیز از یك تك سلول آفریده شده‏ایم كه این سلول نیز از ذرّات خاكى است كه تبدیل به گندم، برنج، سبزى و... شده و به صورت غذاى والدین و سپس نطفه و سرانجام به شكل انسانى كامل در آمده است.
 آنچه در این آیه مورد توجّه قرار گرفته، صحنه‏ى دلخراشى است كه پدر نمى‏تواند كارى براى فرزند خود انجام دهد. در موارد دیگر قرآن، صحنه‏هایى مطرح شده كه اگر آن آیات را یكجا بنگریم غربت، ذلّت و وحشت انسان را درك خواهیم كرد:
در آن روز، نه مال به فریاد انسان كافر مى‏رسد و نه فرزند.  «یوم لاینفع مال و لابنون»(338)
در آن روز، دوستان صمیمى كفّار از حال یكدیگر نمى‏پرسند. «و لایسئل حمیم حمیاً»(339)
در آن روز، پشیمانى و عذرخواهى براى كافر سودى ندارد. «و لایؤذن لهم فیعتذرون»(340)
در آن روز، نسبت‏ها و آشنایى‏ها براى كافر سودى ندارند. «فلاانساب بینهم یومئذ»(341)
در آن روز، وسیله‏ها و سبب‏ها براى كافر از كار مى‏افتد. «تَقطّعت بهم الاسباب»(342)
به هر حال، آن روز، روز غربت و تنهایى انسان است.


337) زلزال، 1 - 2.
338) شعراء، 88.
339) معارج،10.
340) مرسلات، 36.
341) مؤمنون، 101.
342) بقره، 166.

Copyright 2015 almubin.com