ترجمه
امروز، هر كس در برابر كارى كه كسب كرده است پاداش داده مىشود؛ امروز هیچ ظلمى نیست؛ همانا خداوند به حسابها زود مىرسد.
نکته ها
در آیهى قبل و این آیه، شش نكته دربارهى قیامت مطرح شده است:
الف) حضور همهى مردم. «هم بارزون»
ب) كشف همهى اعمال و افكار. «لا یخفى على اللّه شىء»
ج) جلوهى قدرت حقّ. «لمن الملك الیوم للّه الواحد القهّار»
د) رسیدن هر كس به جزاى خویش. «تجزى كل نفس»
ه) عدالت مطلق. «لا ظلم الیوم»
و) سرعت حساب. «سریع الحساب»
قیامت روز بسیار مهمى است. در این آیه و آیهى قبل چهار بار كلمهى «یوم» آمده است؛ «یوم هم بارزون»، «لمن الملك»، «الیوم تجزى»، «لا ظلم الیوم»
ظلم جلوههایى دارد:
الف) نادیده گرفتن زحمات افراد.
ب) كم دادن پاداش.
ج) كیفر مجرم بیش از حقّش.
و در قیامت هیچ یك از اینها نیست و به كسى ظلم نمىشود. «لا ظلم الیوم»
در روایات مىخوانیم كه مراد از جملهى «لا ظلم الیوم» آن است كه در قیامت تقاص مظلوم را از ظالم خواهیم گرفت.(86)
طولانى شدن دورهى دادرسى در دنیا یا به خاطر انكار مجرم و پوشاندن جرم است، كه در قیامت، زمین و زمان و اعضاى بدن و فرشتگان و نامههاى اعمال همه گواهند و جایى براى انكار و مخفى نمودن جرم نیست.
یا به خاطر دفاع مجرم از خود است، كه آن روز همه به خلافهاى خود اعتراف دارند و دفاعى ندارند.
یا به خاطر احضار افراد و پروندههاست، كه همه حاضرند و پروندهها باز است.
یا به خاطر تأمل قاضى و تجدید نظر است، كه چیزى بر خداوند پوشیده نیست.
یا به خاطر ظرفیّت نداشتن زندانهاست كه در آن روز، جهنّم پر نمىشود.
یا به خاطر كارشكنىهایى است كه طرفداران مجرم در دادگاه دارند كه در آن جا شفیع و یاورى وجود ندارد.
بنابراین در قیامت خداوند به حسابها زود رسیدگى مىكند. «ان اللّه سریع الحساب»
86) تفسیر مجمع البیان.
پيام ها
1- در قیامت هیچ كس از حساب و كتاب مستثنى نیست. «تجزى كل نفس...»
2- كیفر و پاداش بر اساس عملكرد است. «تجزى... بما كسبت»
3- خلافهایى كیفر دارد كه همراه آگاهى و عمد باشد. «كسبت»
4- معمولاً قدرتهاى تك محور ستمگرند، امّا خداوند با این كه یگانه قدرت قهار است ولى ظلم نمىكند. (قهّاریّت او همراه عدالت است). «الواحد القهّار... لا ظلم الیوم»
5 - معمولاً ازدحام و شلوغى دادگاه، یا زمینهى كند شدن كار قضاوت مىشود كه او «سریع الحساب» است و یا حقوق مردم به درستى ایفا نمىشود كه «لا ظلم الیوم» در آن روز ظلمى وجود ندارد.