ترجمه
همانا كسانى كه ایمان آورده و كارهاى شایسته انجام مىدهند برایشان پاداش دائمى (و بى منّت) است.
بگو: آیا شما به كسى كه زمین را در دو روز آفریده است كفر مىورزید و براى او همتایانى قرار مىدهید؟ اوست پروردگار جهانیان.
نکته ها
«ممنون» به معناى قطع شده یا مورد منّت است.
در آیهى پنجم خواندیم كه كفّار با پنج عبارت گوناگون، لجاجت خود را مطرح كردند و گفتند: دلهاى ما در پرده و گوشهایمان سنگین است و... در این آیه، خداوند به پیامبرش مىفرماید: به اظهارات سنگدلانهى آنها توجّه نكن و با سؤال و استدلال به كار خود ادامه بده. «قل ءَانكم لتكفرون»
مراد از آفرینش كره زمین در دو روز، دو مرحله و دوره است، قبل از آفرینش زمین و آسمان و پیدایش شب و روز و ماه و سال، روز معنا نداشته كه بگوییم خداوند زمین را در دو روز آفریده است.
قدرت خداوند همراه با حكمت او اعمال مىشود. با این كه خداوند مىتواند با یك اراده آسمانها و زمین و آن چه را كه میان آنهاست خلق كند و بارها با جملهى «كن فیكون» از این قدرت سخن به میان آورده است، ولى آفرینش آسمانها و زمین را در چند مرحله و دوران قرار داده و این نشان آن است كه اِعمال قدرت باید همراه با مصلحت باشد و مصلحت آفرینش در چند مرحله بوده است.
سؤال:
در هفت مورد، قرآن مىفرماید: آفرینش در شش روز بوده است، چهار مورد دربارهى آفرینش زمین و آسمان(15) و سه مورد دربارهى آفرینش زمین و آسمان و آنچه میان آنهاست.(16) البتّه از سه آیهى دوم مىتوان فهمید كه آیات اول نیز مربوط به آفرینش آسمانها و زمین و آنچه میان آنهاست مىباشد. در این جا سؤالى مطرح است و آن این كه در این آیه مىفرماید: زمین در دو روز آفریده شده و در آیهى 12 مىفرماید: آسمانها نیز در دو روز آفریده شدند. در آیهى 10 مىفرماید: روزى شما در چهار روز تقدیر شد كه جمعاً هشت روز مىشود و با آیات شش روزه منافات دارد.
پاسخ:
آفرینش غیر از تقدیرِ روزى است و لذا جمع كردن این دو با یكدیگر كه هشت روز مىشود، درست نیست بلكه این آیات فقط به چهار روز از مجموع شش روزِ آفرینش اشاره كرده و دو روز دیگر مربوط به آفرینش میان آسمانها و زمین است و یا امور دیگر كه این آیات از بیان آن ساكت است.
پيام ها
1- در كنار تهدیدِ كافران، ستایش از خوبان لازم است. «ویلٌ للمشركین... ان الّذین آمنوا...»
2- ایمان و عمل نیكو از هم جدا نیست. «آمنوا و عملوا الصالحات»
3- ایمان قبل از عمل است. («آمنوا» قبل از «عملوا» آمده است).
4- كسانى كه در دنیا عملِ بىمنّت انجام مىدهند، در بهشت پاداش بىمنّت دریافت مىنمایند. «لهم اجر غیر ممنون»
5 - خداى بزرگ براى آن همه نعمتهاى ابدى در بهشت منت نمىگذارد. (چه زشت است كه ما به خاطر یك احسان كوچك و موقت منت بگذاریم).«اجر غیر ممنون»
6- بهترین راه دعوت كفّار، بیان لطف خداوند است. «لتكفرون بالّذى خلق...»
7- آفرینش كره زمین به تدریج و طىّ دو دوران اتفاق افتاده است. «خلق الارض فى یومین»
8 - چگونه براى خداوند شریك قائل مىشوید، در حالى كه او در آفرینش زمین شریك نداشته است. «خلق الارض فى یومین و تجعلون له انداداً»
9- آفریدگار، همان پروردگار یكتاست. «خَلق... ربّ العالمین»