ترجمه
و اگر خداوند براى بندگانش رزق را توسعه مىداد در زمین طغیان مىكردند ولكن آنچه را مىخواهد به اندازهاى (معیّن) نازل مىكند. زیرا كه او به بندگانش آگاه و بیناست.
نکته ها
در آیه قبل خداوند وعده استجابت به مؤمنان داد، حال این سؤال مطرح مىشود كه چرا برخى دعاهاى مؤمنان براى توسعه رزق مستجاب نمىشود؟
در پاسخ باید گفت: استجابت دعا در چارچوب حكمت الهى است. گاهى توسعه رزق عامل غفلت از خدا و موجب طغیان و تجاوز است و چه بسیارند كسانى كه ثروت سبب هلاكت آنان شده است.
سؤال دیگر اینكه: اگر توسعه رزق سبب طغیان است، پس چرا به گروهى توسعه داد و طغیان هم كردند؟
در پاسخ مىگوییم: برنامهها و سنّتهاى الهى متعدّد و داراى مراحلى است. همان گونه كه كنترل رزق براى جلوگیرى از فساد یك سنّت عمومى است، توسعه رزق و مهلت دادن به مرفّهان نیز یك سنّت است كه براى آزمایش بكار مىرود. پس قانون عمومى و كلى، كنترل رزق است ولى گاهى براى آزمایش مردم توسعهاى داده مىشود.(33)
ناگفته نماند كه گاهى كمبود رزق بدلیل تن پرورى انسان است كه حسابش جداگانه است.
پيام ها
1- همان گونه كه عطاهاى الهى لطف است، گاهى محرومیّتها نیز لطف است. «لو بسط اللّه الرزق لعباده لبغوا»
2- فضل الهى بر اساس مصلحت و حكمت تقسیم مىشود نه بر اساس تمایلات انسان. «و لو بسط اللّه...»
3- روابط اجتماعى سالم در گرو زندگى معتدل و در حدّ نیاز است. «لو بسط... لبغوا»
4- مؤمنان نباید به خاطر تنگناى معیشت به خداوند سوءظن داشته باشند. «و لو بسط اللّه»
5 - رفاه بیش از حد زمینهى طغیان است. «لو بسط... لبغوا»
6- مشیّت الهى بر اساس حكمت است. «ما یشاء انه بعباده خبیر بصیر»
7- رزق مردم حساب و كتاب دارد. «ینزّل بقدر»