ترجمه
و هر كه را خدا گمراه كند (و به گمراهى خویش واگذارد) پس بعد از آن براى او هیچ یاورى نیست و ستمگران را هنگامى كه عذاب الهى را دیدند مشاهده مىكنى كه مىگویند: آیا راهى براى بازگشت (به دنیا) وجود ندارد؟
نکته ها
اگر چه در آیاتى از قرآن، گمراهى گمراهان به خداوند نسبت داده شده، لكن آیات دیگر این نسبت را تفسیر مىكند و مىفرماید:
«یضلّ اللّه مَن هو مسرف مرتاب»(61)، خداوند، اهل طغیان و اسراف را گمراه مىكند.
«و ما یضلّ به الاّ الفاسقین»(62)، خداوند، فاسقان را گمراه مىكند.
«و یضلّ اللّه الظالمین»(63)، خداوند، ظالمان را گمراه مىكند.
«یضلّ اللّه الكافرین»(64) خداوند، كافران را گمراه مىكند.
به عبارت دیگر گمراهىِ ابتدایى نداریم، ولى گمراهىِ كیفرى داریم كه خداوند به كیفر اسراف و كفر و فسق افرادى، آنان را به وادى گمراهى مىكشاند.
61) غافر، 34.
62) بقره، 26.
63) ابراهیم، 27.
64) غافر، 74.
پيام ها
1- تجاوز به حقوق مردم سبب محرومیّت از هدایت و افتادن در گرداب گمراهى و سرگردانى و حسرت است. «یظلمون الناس و یبغون فى الارض... و من یضلل اللّه... هل الى مردّ من سبیل»
2- ظالمان و منحرفان بدانند كه هیچ فرد و قدرتى آنان را نجات نخواهد داد. «فما له من ولىّ»
3- آگاهى از اخبار قیامت، تنها از طریق وحى ممكن است. «ترى الظالمین»
4- بر خلاف بهشتیان كه هر چه مىخواهند دریافت مىكنند، «لهم ما یشاؤن»(65) دوزخیان به هیچ آرزویى نمىرسند. «هل الى مردّ من سبیل»
65) شورى، 22.