ترجمه
و بدین سان قرآنى عربى را به تو وحى كردیم تا مردم مكّه و كسانى را كه اطراف آن هستند هشدار دهى و از روز جمع (قیامت) كه شكى در آن نیست بیم دهى گروهى در بهشت و گروهى در آتش سوزانند.
نکته ها
بر اساس روایات مراد از امّ القرى، مكّه است. در برخى روایات مىخوانیم: اولین نقطهاى كه سر از آب بیرون آورد مكّه بود، لذا آن را «مادر آبادىها» خواندهاند.
یكى از اسامى قیامت «یوم الجمع» است، روزى كه همه مردم یكجا جمع مىشوند، روزى كه جسم با روح، عمل با انسان، ظالم با مظلوم و كیفر و پاداش با عامل آن جمع مىشود.
در آیهى قبل خطاب به پیامبر فرمود: تو وكیل مردم نیستى، در این آیه مىفرماید: وظیفهى تو هشدار و انذار است.
سؤال: با اینكه قرآن كریم بارها تردید و تعجب كفّار را درباره معاد نقل كرده است پس چرا مىفرماید: شكى در آن نیست. «لا ریب فیه»؟
پاسخ: در قرآن یازده بار جمله «لا ریب فیه» درباره معاد و چهار بار دربارهى قرآن و یك بار درباره أجل آمده است، یعنى با دیدن نمونههاى رستاخیز در طبیعت و پدید آمدن بهار و پاییز و آفرینش خودتان سزاوار نیست در امكان زنده شدن دوباره مردگان شك و تردید كنید. نه آنكه هیچ كس شك نمىكند بلكه نباید شك شود.
پيام ها
1- همان گونه كه انبیاى پیشین به زبان قوم خود سخن مىگفتند، قرآن نیز به زبان عربى وحى شده است. «و كذلك اوحینا... قرآناً عربیّاً»
2- الفاظ قرآن به همین صورت كه هست بر پیامبر نازل شده است. «اوحینا الیك قرآناً عربیّاً»
3- قرآن، به زبان عربى است و ترجمه آن به هر زبانى كه باشد حكم قرآن را ندارد. «قرآناً عربیّاً» (چون فهم بشر نمىتواند حقایق عبارات و الفاظ قرآن را به صورت كامل درك كند و ترجمه بر اساس فهم شخص مترجم است.)
4- هدف اصلى از دریافتهاى الهى بازدهى آن است. «اوحینا... لتنذر»
5 - كسى كه دیگران را هشدار مىدهد، باید خود آگاهى و بینش لازم را داشته باشد. «اوحینا... لتنذر»
6- در شیوهى تبلیغ ابتدا مخاطبین و نیازهاى آنان را بشناسیم. (اولین نیاز جامعه جاهلى، هشدار بود). «لتنذر»
7- در تبلیغ به اولویّتهاى منطقهاى، مكانى و استراتژى توجّه شود. (به نقاط مركزى و محورى اولویّت دهید.) «امّ القُرى و من حولها»
8 - تبلیغ باید از خود و اطرافیان خود آغاز شود. «لتنذر امّ القرى»
9- دعوت پیامبر اسلام تدریجى و داراى مراحل متعدّد بوده است. «لتنذر امّ القرى و من حولها»
10- در میان موارد انذار، مسأله معاد نقش ویژهاى دارد. «و تنذر یوم الجمع»
11- فصاحت قرآن در انذار مردم نقش مهمى دارد. «عربیّاً لتنذر» (بنا بر اینكه مراد از كلمه «عربى» فصاحت باشد)
12- قیامت با آنكه روز جمع است، روز فصل و تفكیك نیز هست. «فریق فى الجنه و فریق فى السعیر»