ترجمه
جهنّم پیش روى آنان است و آنچه را به دست آوردهاند و آنچه را از غیر خدا، اولیاى خود گرفتهاند، ذرّهاى آنان را بىنیاز نمىكند و براى آنان عذابى بزرگ است.
نکته ها
«وراء» هم به معناى پشت سر است و هم به معناى پیش رو. در این آیه «وراء» به معناى پیش رو است، چنانكه در سوره كهف آیه 79 مىخوانیم: «و كان ورائهم ملك یاخذ كلّ سفینة غصباً» خضر به موسى گفت: من كشتى را سوراخ كردم زیرا پیش روى آنان پادشاه ستمگرى است كه كشتىهاى سالم را به زور مصادره مىكند و من كشتى را سوراخ كردم تا معیوب شده و مصادره نكنند.
در سوره مؤمنون آیه 100 نیز مىخوانیم: همین كه مرگ به سراغشان بیاید، گویند: پروردگارا ما را برگردان تا عمل صالحى انجام دهیم. پاسخ مىشنوند هرگز. سپس مىفرماید: «من ورائهم برزخ» این افراد بعد از مرگ برزخ را در پیش روى خود دارند تا زمان قیامت كه مبعوث شوند. در اینجا نیز كلمه «وراء» به معناى پیشرو است.
در این آیه و آیات قبل انواع عذابها مطرح شده است:
«عذاب الیم»، «عذاب مهین» و «عذاب عظیم»
پيام ها
1- مشركان در قیامت تنها و بىپناهند. «لا یغنى عنهم ما كسبوا شیئا»
2- تكیهگاه مستكبران یا داشتههاى آنان است یا دوستانشان كه هیچ یك در قیامت كارائى ندارند. «لا یغنى عنهم ما كسبوا شیئاً و لا ما اتّخذوا من دون اللّه اولیاء»
3- قرآن، خوارى و خفّت مسخره كنندگان و حرمت شكنان را در دنیا پیشگویى مىكند. «اتّخذها هزواً لهم عذاب مهین من ورائهم جهنّم» (از اینكه عذاب مهین در كنار جهنّم آمده ظاهراً مراد خفّت و خوارى در دنیاست.)
4- اسباب و اموال دنیوى، در قیامت كارائى ندارد. «لا یغنى عنهم ما كسبوا شیئا»
5 - توجّه به دوزخ مىتواند بهترین عامل باز دارنده از تكبّر و اصرار بر گناه باشد. «أثیم - بصیر... لهم عذاب عظیم»