ترجمه
و در آفرینش شما و آنچه از جنبدهها كه (در هستى) پراكنده نموده، براى اهل یقین، نشانههایى (از قدرت الهى) است.
و شب و روز كه در پى یكدیگرند و آنچه از روزى كه خداوند از آسمان فرو فرستاده و زمین را به واسطهى آن بعد از پژمردگىاش سبز و زنده نموده است و گردش بادها، براى كسانى كه تعقّل كنند نشانههایى (از قدرت الهى است.
نکته ها
آیات 3 تا 5 كه نشانههاى آفرینش را مطرح مىكند، در پایان هر كدام از آیات، یك دسته مورد خطاب قرار گرفتهاند؛ یك بار اهل ایمان، یك بار اهل یقین و بار دیگر اهل تعقّل، شاید بدان جهت كه راه ایمان از راه عقل جدا نیست و هردو انسان را به یقین مىرساند. البتّه در آفرینش انسان و جنبندگان مسئله دقیقتر و گستردهتر است و دقّت و تأمل در آن سبب یقین مىشود.
تنظیم گردش زمین و پى در پى آمدن شب و روز یكى دیگر از نشانههاى قدرت و حكمت الهى است، اگر این گردش نبود یا كند و یا تند بود زندگى فلج مىشد، لذا زمانى اهمیّت این نعمتها روشنتر مىشود كه از انسان گرفته شود.
باد و باران و شب و روز، نقش مهمى در حیات موجودات زمینى دارند كه در یك آیه در كنار هم مطرح شدهاند.
آفرینش یك مسئله است و اداره كردن و روزى دادن مسئله دیگر، روزى هر آفریدهاى از ابتداى آفرینش تنظیم شده است.
خداوند، كتاب را براى زنده شدن دلها و باران را براى زنده شدن گِلها نازل كرده است.
مراد از اختلاف شب و روز یا پیدا شدن یكى خلف دیگرى است و یا تفاوت ساعات شب و روز است كه گاهى روز بلند و شب كوتاه و گاهى بر عكس است.
در باد سه نعمت مهم وجود دارد: جا به جا كردن ابرها، تلقیح گیاهان و تصفیهى هوا.
در تمام قرآن، هرگاه سخن از آفرینش شب و روز است، نام شب مقدّم است. «الیل والنهار»
پيام ها
1- همه هستى كتاب شناخت خداوند است. آسمان، انسان و جانوران، همه ما را به یك هدف مىرساند. «و فى خلقكم و مایبثّ من دابّة»
2- یكى از نعمتهاى الهى پراكنده بودن جنبندههاست كه در غیر این صورت زندگى انسان فلج مىشد. «یبثّ من دابّة»
3- آفرینش آسمانها و زمین یك طرف، آفرینش تمام جنبندهها یك طرف و آفرینش انسان نیز یك طرف. «خلقكم و ما یبث» (نام انسان قبل از سایر جنبدهها و به صورت جداگانه برده شده كه نشانه اهمیّت است)
4- مطالعه در نظام هستى راه رسیدن به یقین است. «لقوم یوقنون»
5 - آسمان، منشأ رزق بشر است. «من السماء من رزق»
6- زمین، مرگ و حیات دارد و همواره (با پائیز و بهار) تكرار مىشود. «فاحیا به الارض بعد موتها»
7- حركت بادها، امرى تصادفى نیست، بلكه بر اساس برنامه الهى است. «تصریف الریاح»
8 - كتاب هستى، پر است از آیات گوناگون، كه درك آن نیاز به تفكّر و اندیشه دارد. «آیات لقوم یعقلون»