ترجمه
و اگر آنان (یهود و نصارا) تورات و انجیل و آنچه را از سوى پروردگارشان بر آنان نازل شده، برپا مىداشتند، از بالاى سرشان (آسمان) و از زیر پاهایشان (زمین) روزى مىخوردند. بعضى از آنان میانه‌رو هستند، ولى بسیارى از آنان آنچه انجام مىدهند بد است.
نکته ها
در آیهى قبل، نقش ایمان در سعادت معنوى و اخروى مطرح بود، در این آیه نقش آن در سعادت دنیوى و رفاه اقتصادى بیان شده است.
اگر پیروان كتب آسمانى دیگر در برابر قرآن تسلیم مىشدند و تسلیم در مقابل قرآن را تسلیم نژاد بنىاسرائیل در برابر نژاد عرب نمىپنداشتند و مىدانستند كه اصول تعالیم انبیا یكى است و ایمان به آنچه پس از تورات و انجیل نازل شده، راه یافتن به كلاس بالاتر است نه باطل ساختن دستورهاى پیشین، در این صورت، علاوه بر بهرههاى اخروى در قیامت، در همین دنیا نیز انواع نعمتها به سویشان سرازیر مىشد.
در آیهى قبل، از عقیدهى یهود در مورد بسته بودن دست خدا صحبت شد، در این آیه مىفرماید: شما به كتابهاى آسمانى روى آورید، سپس قضاوت كنید كه دست خدا بسته است یا نه. اگر عظمت شما به ذلّت تبدیل شده، به خاطر كفر و پشت كردن شما به دستورهاى آسمانى است، نه به خاطر عجز و دست بسته بودن خداوند.
آیه 96 سورهى اعراف نیز مشابه این آیه است: «و لو انّ اهل القُرى آمنوا و اتّقوا لفتحنا علیهم بركات من السماء و الارض» و اگر ساكنان آبادىها ایمان آورند و تقوا پیشه كنند، همانا درهاى بركات آسمان و زمین را بر آنها مىگشاییم.
سؤال: آیا به پا داشتن كتب آسمانى، سبب توسعهى رزق است؟
پاسخ: یا خداوند به خاطر پاداش، رزق و روزى را توسعه مىدهد یا در خود كتب آسمانى راههاى طبیعى توسعهى رزق آمده است كه اگر آنان كتاب آسمانى را بر پا دارند به آن راهها دست خواهند یافت.
پیامبر اكرمصلى الله علیه وآله فرمود: یهود 71 فرقه و نصارى 72 فرقه مىشوند كه تنها یك فرقه آنان بهشتى هستند، هرگاه حضرت علىعلیه السلام این حدیث را از رسول اكرمصلى الله علیه وآله نقل مىفرمود، این آیه را نیز تلاوت مىكردند. [142]
142) تفسیر نورالثقلین.
پيام ها
1- اهل كتاب، به همهى كتب آسمانى ایمان ندارند. «و لو انّهم» (كلمه «لو» براى امتناع است)
2- كتب آسمانى (تحریف نشده)، قانون اساسى و محور و راهنماى همه حركتهاست و مانند پرچم باید همواره برپا داشته شود. «اقاموا»
3- براى دعوت دیگران به اسلام، به اعتقادات و مقدّسات صحیح آنان لطمه نزنیم. «اقاموا التوراة ...»
4- تنها تلاوت كتاب آسمانى كافى نیست، اقامهى آن نیز لازم است. «أقاموا التوراة و الانجیل»
5 - همهى كتب آسمانى، محترم است. «اقاموا التوراة والانجیل و ما انزل الیهم»
6- قرآن، براى همهى امّتهاست، نه فقط مسلمانان. «ما انزل الیهم من ربّهم»
7- اسلام، به رفاه مردم نیز توجّه دارد. «لأكلوا»
8 - توجّه به دستورهاى دینى، زندگى مادى را هم سروسامان مىدهد. «لو انّهم... لأكلوا...»
9- در نظام هستى، ایمان افراد، در حاصلخیزى زمین و بارش باران و رشد كشاورزى و محصولات، نقش دارد. [143] «اقاموا التوراة... لاكلوا»
10- جامعهى فاسد، انسان را مجبور به فساد نمىكند. در میان انبوه بدكاران، گروهى هم معتدلند. «منهم اُمّة مقتصدة»
11- در اقامهى كتب آسمانى، اعتدال لازم است، نه افراط وتفریط. «مقتصدة»
12- هیچ گاه همهى افراد یك مجموعه، نژاد، منطقه و مذهب را تخطئه نكنیم. «منهم اُمّة مقتصدة»
13- كثرت جمعیّت، نشانهى حقّانیّت نیست. «كثیر منهم ساء مایعملون»
143) تفسیر المیزان.